خاستگاه ساز دف

خاستگاه ساز دف

محتوای جدول

دف یکی از سازهای کوبه ای در موسیقی سنتی و عرفانی در ایران میباشد که از حلقه ای چوبی تشکیل میشود و با پوستی نازک پوشانده شده و با ضربات انگشت نواخته می شود. این ساز یکی از سازهای کوبه ای ایرانی است که شبیه به ساز دایره میباشد اما تفاوت هایی دارد.

ایران پرکاشن طیف گسترده‌ای از سازهای کوبه ای ایرانی و ملل را با کیفیت ساخت بالا و قیمت مناسب عرضه می‌کند.

مسئول فروش: 09106805418
پشتیبان فنی: 09331054352

ایران پرکاشن، نغمه‌ای از کیفیت و اصالت را به گوش جان شما می‌نوازد.

بيشتر بخوانيد : صداگیر دف چیست؟

 

تاریخچه و خاستگاه ساز دف

سازهای کوبه ای ایران پرکاشن

ساز دف یکی از سازهای موسیقی ایران باستان و کشورهای همسایه میباشد این ساز یک ساز کوبه ای است که با ضربات دست نواخته می شود. این ساز متشکل است از قابی چوبی، زنجیر و پرده که معمولا از پوست حیوانات در ساخت آن استفاده می گردد.

دف از حلقه ای چوبی با پوسته نازکی تشکیل شده . دف ایرانی شبیه ساز دایره‌ است که کمی بزرگ‌تر و گام پایین‌تری دارد. این ساز حلقه‌ای است که از چوب ساخته می‌شود و به عرض ۵ تا ۷ سانتی‌متر و قطر آن ۲۵ تا ۴۰ سانتی‌متر میباشد. یک پوست روی یکی از سطوح این ساز کشیده شده و حدود ۴۰ حلقه فلزی در داخل دیوار چوبی آن قرار دارد.

این حلقه ها با فاصله های یکسان صدایی شبیه زنگ ایجاد میکنند که همراه با صدای اصلی ساز، نغمه ای آسمانی خلق میشود. گوشه دیوار چوبی یک سوراخ دایره ای شکل وجود دارد که نوازنده هنگام نواختن، انگشت شست خود را بر آن قرار میدهد تا ساز را نگه دارد و با انگشتان باقی مانده هر دو دست به سطح ساز ضربه می زند.

در حالی که نوازنده در حال نواختن است، ساز را تکان می دهد و باعث می شود که حلقه های آویزان شده در دیواره داخلی آن به لرزه درآید و در نتیجه صدای زنگ با ضربان پوست تولید می شود.

هیچ یک از صداهای تولید شده در این ساز بلندی خاصی ندارند. در ادامه به موضوع تاریخچه و خاستگاه ساز دف میپردازیم با این امید که با این ساز فوق العاده بیشتر آشنا شوید.

بيشتر بخوانيد : دف فروشی تبریز

 

خاستگاه ساز دف

در دوران پیش از اسلام دف در موسیقی ایرانی و کردی جایگاه خاصی داشت، بنابراین ردپایی از ریتم های آن هنوز در موسیقی کردی وجود دارد، اما با ظهور اسلام، به دلیل ممنوعیت موسیقی، این ساز برای بقای خود بست نشست در خانقاه ها و تکایای کردستان و بیش از ۱۳ قرن در جمع خانه های کردستان همنشین دراویش شد و با ذکر و سماع آنها درهم آمیخت به طوری که در هر مقام ذکر با آهنگی خاص دف همراه است و به عبارت دیگر، هر ذکری جایگاه خاص خود را در این ساز دارد که به آن مواضع دف می گویند.

اگر برای خرید دف با کیفیت نیاز به مشاوره و راهنمایی دارید میتوانید از طریق واتساپ با کارشناسان ایران پرکاشن در ارتباط باشید.

شکل دف در قدیم

در قدیم به دف یا دایره کوچکی که زنگ آن از روی و برنج ساخته می شد خمک یا خمبک می گفتند. دست زدن با وزن و به اصطلاح بشکن زدن را خمک یا خمبک نیز می گفتند. دفهایی بود که زنگ هایی به آن ها وصل شده بود. زنگ دفها را جلاجل می گفتند.

در عهد اسلامی به کسانی که دف می‌نواختند جلاجل زن می‌گفتند و در ایران باستان ساز بیضی شکل بزرگی بوده که زنگ‌ها را بر آن می‌بندند و در جنگ از آن استفاده می‌کردند و ظاهراً صدای فوق‌العاده‌ای نیز داشت .

تمبک پس از تبدیل شدن به یک ساز جامعه، کم کم جای دف را گرفت و از رونق دف کاست، بیشتر در شهرهای کوچک و روستاها برای مجالس مجلل به ویژه در کردستان و آذربایجان دف استفاده می گردید و بسیار رایج بود.

نوازندگان با استعدادی در سال های اخیر دف نوازی را در بیشتر شهرهای ایران رواج داده اند و هنرجویان شروع به یادگیری آن می کنند.

بیژن کامکار و مسعود حبیبی از جمله نوازندگانی هستند که به نواختن این ساز تسلط یافتند و نقشی مهم را در راستای آموزش آن بر عهده داشتند ، استاد کامکار نقش مهمی در شخصیت پردازی این ساز در موسیقی اصیل ایرانی ایفا نمود و استاد حبیبی روشی مدرن را برای نواختن این ساز به صورت کاملا اصولی ابداع کرد.

بسیاری از نوازندگان این ساز درباره این موضوع که خاستگاه ساز دف در واقع برای کجاست و درنهایت آیا خاستگاه ساز دف متعلق به ایران است و یا کدام شهر صحبت های زیادی میکنند که در ادامه به نظر یکی از نوازندگان بزرگ این ساز درباره خاستگاه ساز دف میپردازیم.

بيشتر بخوانيد : راهنمای خرید ساز دف: ساز باستانی با صدایی دلنشین

نظر استاد بیژن کامکار درباره خاستگاه ساز دف

 

daaf ایران پرکاشن

بیژن کامکار: من اولین کسی هستم که در موسیقی ایرانی از ساز دف استفاده کردم که قرن هاست در مراسم تکایای دراویش در کردستان استفاده می شود و در گوشه انزوا قرار داشت و امروز این ساز بخشی جدایی ناپذیر از موسیقی سنتی ایران است، من اعلام می کنم که می توان آن را یک ساز اصیل ایرانی نامید.

ایران طی قرون متمادی و در مقاطع مختلف تاریخی مورد هجوم بیگانگان قرارگرفته است همین امر سبب گشته که هنر این مرز و بوم مدام دچار فراز و نشیب های فراوان گردد و در دوره هایی از تاریخ موسیقی مورد شماتت و کم لطفی قرار گیرد. اما هنر چونان ققنوسی با شکوه مدام از خاکستر خویش برمیخیزد.

عجیب است که در خود ایران بر سر میراث یک ساز ایرانی اختلاف نظر وجود دارد. آیا کسانی که مدعی دف اصفهانی یا زنجانی و جایی جز کردستان هستند، کردستان را جزئی از ایران نمی دانند؟

“من به عنوان یک کرد و در نهایت یک ایرانی آن را مال خودم می دانم چون همه از یک سرزمین هستیم.”

بيشتر بخوانيد : بهترین آموزشگاه ساز دف تهران

تاریخچه ظهور ساز دف در موسیقی ایران

 

images 1 ایران پرکاشن

وجود ساز دف در حکاکی‌ها و نقش و نگارهای بیستون نشان از این دارد که سابقه تاریخی دف و دف نوازی در موسیقی ایرانی و بالاخص در موسیقی کردی، به پیش از اسلام بر می‌گردد.

نخستین نشانه‌های استفاده از این ساز مربوط به دوره ساسانیان است. بر اساس اسناد تاریخی و ادبیات کهن فارسی، ایرانیان باستان در دوره هخامنشیان و بعدها در دوره ساسانیان، مراسم جشن نوروز و تحویل سال را با دف نوازی همراه می‌کردند.

همچنین از ساز دف به عنوان ساز اصلی در مجالس بزم و شادی و یا به عنوان یکی از ادوات موسیقی در جنگ و کارزار، استفاده می‌شد.

با ورود اسلام به ایران و حرام بودن سازها و موسیقی، این ساز نیز گوشه‌نشین خانقاه‌های دراویش گشت و همراه ذکر و سماع دراویش کردستانی بود و پس از گذشت ۱۳ قرن گوشه‌نشینی به لطف همت و زحمات اساتید موسیقی سنتی ایرانی، مجدد به موسیقی ایران و موسیقی آیینی ایران بازگشت.

بيشتر بخوانيد : ریتم‌های شاد دف

ساز دف در کشورهای آسیایی بیش از سایر نقاط جهان استفاده می‌شود و یکی از محبوب‌ترین سازهای سنتی در کشورهای عربی خاورمیانه (عمان، عراق، عربستان سعودی) و همچنین دیگر کشورهای منطقه مانند ترکیه و آذربایجان است.

البته در کشورهای آسیای شرقی مانند چین، ژاپن و تایوان و یا کشورهایی مانند ازبکستان، ارمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان، افغانستان و پاکستان نیز از ساز دف استفاده می‌شود.

اما نکته اینجاست که این ساز به لطف و همت ایرانیان به اوج و کمال خود رسیده و رونق یافته است. به طوری که امروزه از دف به عنوان یکی از سازهای ملی و ارکستری ایران یاد می‌شود. در حال حاضر، این ساز در میان بانوان هنرمند طرفداران بیشتری داشته و محبوب‌تر است.

نوازندگان بنام ساز دف

 

introduction def1 1 ایران پرکاشن

سنندج پایتخت دف نوازان ایران، مهد پرورش اساتید بزرگی در این زمینه است. استاد بیژن کامکار اصلی‌ترین عضو گروه کامکارها، یکی از موثرترین نوازندگان دف بنام و صاحب سبک کرد زبان است که دف نوازی را از پدرش حسن کامکار آموخته. همچنین وی در گروه‌های عارف و شیدا که از گروه‌های قدیمی و سنتی ایران هستند، فعالیت دارد.

به لطف زحمات استاد محمدرضا لطفی و استاد بیژن کامکار بود که ساز دف از گوشه‌نشینی بیرون آمد و مجدد به موسیقی ایران بازگشت. استاد لطفی کسی بود که با گروه شیدا و به خوانندگی استاد شجریان در دستگاه نوا و با نوازندگی بیژن کامکار، برای اولین بار در جشن هنر شیراز، دف را به موسیقی سنتی ایران وارد کرد.

بيشتر بخوانيد : سریع‌ترین نوازنده دف

انواع ساز دف

در ایران انواع گوناگون دف (الیت، ساده، خورشیدی، پوستی و طرح پوستی) با برندهای حبیبی،ایران پرکاشن، ماهور و نغمه وجود دارد. دف‌های برند ایران پرکاشن که برای مبتدیان و نوازندگان حرفه ای گزینه بسیار خوبی است، زیرا در عین راحتی استفاده، صدای مناسب و خوبی نیز دارد.

ما در اینجا بر اساس توصیه اساتید گرامی محمدرضا منتظری، میلاد عباسی و رضا مجتهدی‌فر، مدل‌ها و برندهای ساز دف مناسب برای نوازنده‌ها در سه سطح مبتدی، متوسط و حرفه‌ای را معرفی خواهیم کرد:

سطح مبتدی:افرادی که به تازگی دف نوازی را آغاز کرده‌اند و در ابتدای راه هستند، می‌توانند از برندها ایران پرکاشن (آی پی ساده) الیت، سفید و خورشیدی)، ماهور (به ترتیب اولویت: الیت، طرح پوست و خورشیدی) و نغمه (به ترتیب اولویت: خورشیدی و سفید) استفاده نمایند.

سطح متوسط:افرادی که قادر هستند بدون مشکل دف را کنترل کنند، می‌توانند از برند‌های (به ترتیب اولویت) ، ایران پرکاشن (آی پی ویژه )، دف لاکچری ایران پرکاشن ، پوستی محمد فواد، حبیبی سفید طلقی، پوستی پادوک استفاده کنند.

سطح حرفه‌ای:قطعا این گروه از افراد می‌توانند از دف‌های ایران پرکاشن (خورشیدی) ، پوستی پادوک، پوستی حیدر محمدی، ناژوان و ماهور و حبیبی استفاده کنند.
در مقابل برندهای گمنامی نیز هستند که دف‌هایی با کیفیت عالی تولید ‌نموده‌اند. در نتیجه توصیه می‌شود به هنگام خرید، به کیفیت ساخت و سایر مشخصات دف توجه نمایید.

نقش دف در موسیقی عرفانی

دف و تنبور از دسته سازهایی هستند که در بین عرفا و سالکان از جایگاه برجسته ای برخوردار میباشند و اکثرا در مجالس ذکر از آنها استفاده میشود و سبب پاکسازی روح سالکان میگردند و احوالی پر از شوق و اشتیاق را برای اهل طریقت به ارمغان می آورند.

تأثیرات فرهنگی دف در مناطق مختلف

دف به عنوان یک ساز کوبه‌ای در فرهنگ‌های متنوع خاورمیانه و آسیای میانه، جایگاه ویژه‌ای دارد. هر فرهنگ با ایجاد تنوع‌های گوناگون تفاوت هایی در نواختن ایجاد کرده است ، که این تفاوت‌ها در سبک‌های گوناگون نواختن و تکنیک‌های بی‌همتای هر منطقه واضح و روشن است. این ساز در جشن‌ها، مراسمات شادی و حتی مراسمات سوگواری به کار می‌رود و نقش مهمی در القاء فرهنگ و تاریخچه هر اجتماع دارد.

اثر چشمگیر دف در فرهنگ‌های مختلف نه تنها به موسیقی محدود است، بلکه در هنرهای دیگر مانند رقص و نمایش نیز دیده میشود. استفاده از دف در این هنرها به ایجاد یک تجربه چند حسی برای مخاطبان کمک می‌کند و ارتباط عمیق‌تری بین فرهنگ‌ها و نسل‌ها ایجاد می نماید.

تحولات دف در گذر زمان

Pair of dafs ایران پرکاشن

در طول تاریخ، دف به عنوان یک ساز باستانی تحولات فراوانی را تجربه کرده است. از دوران‌های باستان که از پوست حیوانات برای ساخت آن استفاده می‌شد، تا امروز که از مواد مصنوعی نیز استفاده می‌شود، دف بهبود یافته و شکل‌های مختلفی پیدا کرده است. این تحولات، نوازندگان را قادر به آشنایی با تنوع بیشتری از صداها و تکنیک‌ها می‌کند.

این تغییرات همچنین به گسترش استفاده از دف در سبک‌های مختلف موسیقی کمک کرده است. امروزه، دف نه تنها در موسیقی سنتی و محلی، بلکه در موسیقی‌های مدرن و تلفیقی نیز به کار می‌رود. این تحولات نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری و پویایی این ساز کوبه‌ای است که با تغییرات زمان هماهنگ شده و جایگاه خود را در میان نوازندگان و شنوندگان حفظ کرده.
نقش متمایز و ارزشمند دف در روند آموزش و یادگیری موسیقی
با توجه به سادگی نسبی و انعطاف بالای این ساز، دف سازی مناسب برای آموزش به کودکان و نوجوانان می‌باشد. آموزش دف باعث تقویت هماهنگی بین دست‌ها، تمرکز بیشتر و توسعه مهارت‌های شنیداری می‌شود.

در راستای آموزش، دف می تواند به عنوان یک وسیله مؤثر برای آشنایی با ریتم و زمان‌بندی برای دانش‌آموزان به کار گرفته شود. همچنین، نواختن دف به کودکان امکان را فراهم می‌کند تا خلاقیت خود را زمینه‌یابی کنند و از راه موسیقی احساسات خود را بروز دهند. این تجربه می‌تواند به پیشبرد علاقه‌مندی و انگیزه کودکان برای بهبود موسیقی کمک کند.

بهترین برند دف ایران کدام است؟

ایران پرکاشن بهترین دف های موجود در بازار را به شما عرضه میکند. این دف به دلیل فوق سبک بودن کمانه و داشتن پوست کالک کره ای، یک ساز بسیار سبک و خوش صدا را برای شما به ارمغان می آورد. با خرید دف از ایران پرکاشن، تجربه خرید یک دف بسیار سبک و خوش صدا را داشته باشید و اگر برای خرید دف با کیفیت نیاز به مشاوره و راهنمایی دارید میتوانید از طریق واتساپ با کارشناسان ایران پرکاشن در ارنباط باشید.

نتیجه‌گیری

ساز دف به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مقدس‌ترین سازهای کوبه‌ای، نقش مهمی در موسیقی عرفانی، فرهنگی و آموزشی ایفا کرده است. از خاستگاه تاریخی و تحولات آن در طول زمان تا تأثیرات فرهنگی و نقش آن در آموزش موسیقی، دف توانسته است جایگاه ویژه‌ای در دل نوازندگان و شنوندگان به دست آورد.

با توجه به تنوع و غنای فرهنگی که این ساز ارائه می‌دهد، یادگیری و نواختن دف می‌تواند تجربه‌ای بی‌نظیر و غنی برای هر فرد باشد. این ساز با صداها و ریتم‌های منحصر به فرد خود، همچنان به عنوان یکی از ارکان اصلی موسیقی در مناطق مختلف جهان شناخته می‌شود.

دسته‌بندی :

اشتراک گزاری :

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جستجو ...

تجربه‌ای لذت بخش از نواختن

مشاوره و فروش

همین حالا با کارشناسان ایران پرکاشن تماس بگیرید

دسته بندی محصولات ایران پرکاشن

مشاوره رایگان خرید انواع پرکاشن بر اساس مهارت شما با مشاوره رایگان ایران پرکاشن