معرفی انواع سازهای کوبه‌ای

انواع سازهای کوبه ای یا پرکاشن به سازهایی میگویند که با ضربه زدن نواخته میشوند و در زدن این ضربات معمولا از دست و انگشتان دست استفاده میشود. سازهای کوبه ای به دو نوع کوک معین و کوک نا معین تقسیم بندی میشوند. از سازهای کوبه ای معمولا در گروه نوازی ها برای نگه داشتن ریتم استفاده میشود، اما انعطاف پذیری در این نوع از سازها سبب شده که به تنهایی نیز قادر به اجرای های تک نوازی باشند و شنید صدای آنها به تنهایی برای مخاطبان بسیار جذاب و دلنشین است.

امروزه در تمام گروه نوازی ها و کنسرت های حرفه ای در موسیقی معمولا از سازهای کوبه ای نیز در کنار دیگر سازها استفاده میشود.

به طور کلی سازهای کوبه ای که قابل کوک کردن باشند و یا نت های مختلفی داشته باشند و کوک آنها ثابت باشد سازهای کوبه ای کوک معین نامیده میشوند، به عنوان مثال در این دسته از سازها هنگ درام جایگاهی ویژه دارد، این ساز قابلیت آن را دارد که اگر بر اثر ضربه و یا موارد مختلف دیگر از کوک خارج شد دوباره بشود آن را به کوک اصلی بازگرداند.

اما دقت داشته باشید هنگ درام باید به شکلی ساخته شده باشد که بتوان در مواقع مورد نیاز آن را مجددا کوک کرد. اگر در ساز ساخته شده از جوش استفاده شده باشد هنگ درام شما دیگر قابل کوک شدن مجدد نمیباشد . اما گر در ساخت هنگ درام از چسب استفاده شده باشد این ساز برای تمامی عمر قابلیت کوک مجدد دارد.

به سازهای کوبه ای که قابلیت کوک شدن ندارند مانند دف، طبل، دایره و …سازهای کوبه ای با کوک نامعین گفته میشود.

چند نوع از سازهای کوبه ای بیشتر شناخته شده عبارتند از: تمبک، دف، کاخن، دایره، مثلث، هنگ درام، طبلا، تومبا، تمبورین، درامز، داربوکا و…

دف

یکی از مطرح ترین و شناخته شده ترین سازهای کوبه ای در میان ایرانیان ساز دف است. نواختن دف در ایران سابقه ای طولانی دارد و از دیرباز مردمان سرزمین ما از این ساز در جشن ها و اجرای آیین ها و مراسمات مذهبی استفاده میکردند. دف ساختاری ساده دارد و از صدایی زیبا و شورانگیز برخوردار است. امروزه جوانان  زیادی مشتاق یادگیری و نواختن این ساز باستانی هستند.

ساز دف از یک تکه چوب که به شکل گرد در آمده و به آن کمانه میگویند تشکیل شده است، بر روی این کمانه پوستی کشیده میشود که این پوست معمولا از جنس پوست حیوانات است هر چند امروزه برای پاسداشت سلامت حیوانات این پوست معمولا از ساختاری مصنوعی برخوردار است.

در ساز دف از زنجیرهایی استفاده میشود که در داخل کمانه نصب میگردند. این زنجیرها هنگام نواختن صدایی پر شور و زیبا را سبب میگردند. نواختن دف بیشتر در مناطق کرد نشین ایران رواج داشت و در امروز هم این مناطق برای این ساز احترامی ویژه قائل هستند. از ساز دف در کنسرت ها و گروه نوازی های گوناگون استفاده میگردد و ترکیب صدای این ساز با انواع سازهای دیگر ترکیبی خوش آیند و گوش نواز است.

بیشتر بخوانید: مقایسه هنگدرام های ارزان و اقتصادی

تنبک

زمانی که از سازهای کوبه ای صحبت میشود یکی از اولین و معروف ترین سازهایی که برای همه شناخته شده است و در ذهن می آید تنبک میباشد. این ساز بسیار در میان اهالی موسیقی شهرت دارد و امروزه در جهان موسیقی نیز جایگاهی ارزنده و والا را کسب کرده است. تنبک بر خلاف ساختار ساده ای که دارد قدرت اجرایی بالایی دارد. این ساز پوستی را به نام های تنبک، تمبک، دنبک و تنبوک نیز میشناسند و در بعضی از فرهنگ ها به این ساز ضرب میگویند. بدنه تنبک را در گذشته از جنس چوب ، سفال و گاهی هم فلز میساختند، اما امروزه تنها از چوب در ساخت این ساز استفاده میشود. پیشینه نواختن این ساز به پیش از ورود اسلام به ایران بازمیگردد و بنابر نظر دکتر معین دمبک دگرگون شده ی نام همین ساز باستانی میباشد. قدیمی ترین نوازنده این ساز حاجی خان ضرب گیر نام دارد و بعدها نوازنده گان به نامی چون ابوالحسن صبا و عبدالله خان دوامی در نواختن آن همت گماردند.

بیشتر بخوانید: مقایسه هنگ درام آرشا و کیتاپنتم

دایره یا داریه

این ساز را در گویش تهرانی دریه می خواندند ، دایره در دسته سازهای کوبه ای جای دارد و به لحاظ ساختاری بسیار شبیه دف است. تفاوت میان دایره و دف زنجیرهایی هست که در دف به دیواره متصل است و در دایره وجود ندارد و همچنین اندازه ظاهری دایره از دف کوچکتر است با این تفاوت ها باید گفت که صدای این دو ساز با یکدیگر تفاوتی چشمگیر دارد. در فرهنگ دهخدا این ساز  چنین توصیف شده است (( حلقه دواری است از چوب که بر یک روی یا دو روی آن پوستی کشیده باشند و رامشگران به همراه دیگر سازها آن را بنوازند ))

ما میدانیم که دایره در زمان های بسیار دور در افغانستان ، آذربایجان ، ازبکستان ، تاجیکستان و نواحی اویغورنشین چین نیز سازی شناخته شده بود و نواختن آن میان مردمان این سرزمین ها رواج داشت.

صدای دایره از صدای دف بم تر است . هم دف و هم دایره هر دو سازهایی هستند که صدایی پر شور ایجاد میکنند و از هر دوی این سازها معمولا در مراسمات آیینی استفاده میشود و صوفیان در دوران گذشته ذکرهای خاص خود را به همراه نواختن این سازها بر زبان جاری میساختند و به حالت خلسه وارد میشدند.

بیشتر بخوانید: ساخت پایه هنگ درام

طبل

طبل سازی در جرگه ی سازهای کوبه ای میباشد .طبل سازی است متشکل از یک پوست که بر روی بدنه ای استوانه ای شکل در ابعاد مختلف کشیده شده است. این ساز را میتوان یکی از اولین سازهای ساخته شده به دست بشر دانست. از طبل در ابتدای پیدایش آن برای اهداف گوناگونی استفاده میشد مثلا انسان هایی که در قبایل بدوی زندگی میکردند برای آنکه حجوم دشمن را به مردم قبیله خود خبر دهند از طبل استفاده میکردند و حتی در مراسم های گوناگون از جمله مراسمات شفای بیماران طبل را مینواختند. شمن ها و یا همان جادوگران قبیله اعتقاد داشتند که صدای سازها از جمله طبل ارواح تاریک را از جسم فرد بیمار دور میکند و به همین دلیل نواختن سازهای کوبه ای ابتدایی از جمله طبل بسیار مورد استقبال این افراد در گذشته های دور بوده است. همچنان نواختن طبل های جنگی در جنگ ها نیز بسیار متداول بود چونان که نوازندگان برای روحیه دادن به سربازان و ایجاد شور در وجود آنها طبل مینواختند.

در ساختار طبل دهانه بدنه که پوسته طبل بر روی آن کشیده میشود به طور ثابت دایره میباشد اما شکل دیگر قسمت های آن بسیار گوناگون است. در موسیقی سنتی غربی رایج ترین شکل طبل استوانه ای میباشد. سر دیگر طبل ممکن است باز باشد یا روی آن پوسته کشیده باشند که به آن طبل دو سر میگویند .معمولا در بین دو سر این نوع طبل ها حفره ای ایجاد میکنند تا صدا تشدید شود .

امروزه از طبل در مراسمات مذهبی هنوز بسیار استفاده میشود و ما شاهد هستیم که این ساز در ایران در دسته های عزاداری در ماه محرم کاربرد فراوان دارد و همان ساختار آیینی خود را حفظ کرده است.

بیشتر بخوانید: هنگ درام خوب برای شروع

کاخن

کاخن سازی است که نسبت به دیگر سازهای کوبه ای نوظهورتر محسوب میشود و از ورود این ساز به دنیای موسیقی مدت زمان زیادی نمیگذرد . کاخن در زبان اسپانیایی به معنای جعبه است و صندوق نیز معنا میشود.

نوازنده کاخن بر روی ساز مینشیند و با ضربات کف دست و انگشتان که بر روی صفحه جلویی ( تاپا ) و صفحات کنار و بالای ساز میکوبد صدا تولید میکند . کاخن بیشتر در موسیقی آفریقایی و همینطور سبک های معاصر فلامینکو و جاز مورد استفاده است.

در ایران امروزه ساز کاخن بسیار مورد استقبال جوانان قرار گرفته است و تعداد بسیاری به نواختن این ساز روی آورده اند . کمپانی های به نامی این روزها ساز کاخن و دیگر سازهای کوبه ای را با کیفیتی جهانی تولید میکنند که از جمله ی آنها میتوان به کمپانی بزرگ ایران پرکاشن اشاره کرد. ایران پرکاشن سازهای کوبه ای خود را با نشان ip به بازارهای ایران و بازارهای جهانی عرضه میدارد.

بیشتر بخوانید: بهترین مارک کاخن

هنگ درام

هنگ درام گونه ای ساز کوبه ای در طبقه ی خود صداها به شمار میرود . این ساز نیز در دنیای موسیقی سازی نوظهور به حساب می آید . هنگ درام سازی با صدایی جادویی و آرامش بخش میباشد که بیشتر برای تمرینات مدیتیشن و یوگا از صدای آن استفاده میشود. هنگ درام ساختاری ساده دارد و یادگیری نواختن آن نسبت به دیگر سازهای کوبه ای کمی آسان تر است . اما برای یادگیری این ساز نیز مانند سازهای دیگر باید زمان مناسبی گذاشته شود و در تمرین های آن ممارست گردد . هنگ درام از دو نیمکره فلزی ساخته شده است که نت ها بر روی صفحه ی بالایی جای دارند و نوازنده با ضربه زدن به هر نت صدای مورد نظر خود را ایجاد مینماید. این دو کره ی فلزی به وسیله ی چسب و یا جوش به یکدیگر متصل شده اند که اگر این اتصال به وسیله چسب باشد بسیار بهتر است زیرا سبب میگردد که ساز قابلیت کوک کردن داشته باشد.

در بازار ایران و بازارهای جهانی انواع مختلفی از ساز هنگ درام تولید میشود و تنوع رنگ ها و اشکال تولید این ساز بسیار متنوع است.

بیشتر بخوانید: هنگ درام حرفه ای

بهترین برند سازهای کوبه ای

کمپانی بزرگ ایران پرکاشن با تولید انواع سازهای کوبه ای سالهای زیادی است که سازهایی را با کیفیت بالا و قیمتی مناسب در اختیار نوازندگان حرفه ای قرار میدهد.

ایران پرکاشن که انواع سازهای کوبه ای خود را با نشان ip  به بازار ایران و بازارهای جهانی عرضه میدارد با شعار بالا بردن سطح موسیقی در ایران فعالیت خود را در سالهای گذشته آغاز کرد و همچنان با وسواس بسیار اقدام به ساخت سازهای کوبه ای ارزشمند از جمله دف، کاخن، دایره و هنگ درام میکند.

برای ارتباط با کارشناسان کمپانی ایران پرکاشن و خریداری ساز مورد نظر خود با شماره 09106805418 تماس حاصل نمایید.

ایران پرکاشن نغمه ای از اصالت و کیفیت.